بیش از ۶۰ سال از صنعت خودرو سازی کشورمان میگذرد و طی این مدت قابل توجه و به خصوص طی سه دهه اخیر بیشترین حمایت از این صنعت از سوی دولت و ملت ایران صورت گرفت به امید اینکه محصولاتی برازنده ایرانیان توسط خودرو سازان داخلی و البته با قیمتهای مناسب به جهت داخلی بودن ارائه شود.
متاسفانه حمایتهای بی حد و حصر دولت و ملت از خودروسازان داخلی این صنعت را مانند بچه های لوس و بی اراده و بی مسئولیت بار آورده تا حدی که حتی توان رقابت با خودروسازان درجه چندم چینی و هندی را هم پس از آشفته بازار قیمت ارز که به طبع آن باید محصولات داخلی در خارج از کشور قابل رقابت پذیر تر باشد ندارند.
با یک حساب سر انگشتی یک مصرف کننده داخلی هم اکنون نسبت به سال گذشته در همین روزها قیمتی بیش از ۶ برابر ارزش واقعی یک خودرو خارجی را در مقایسه با قیمت جهانی آن میپردازد و همه اینها فقط به خاطر حمایت از این صنعت لوس و ننر هست.
صنعتی که با وعده های بی سرانجام و سرهم بندی محصولات مونتاژی خود از این آب گل آلود ماهی میگیرد.
شاید نقطه سرآغاز این آشفته بازار را بتوان به زمانی گره زد که یکی از وزیران صنعت و معدن در دوران سازندگی با مدرک فوق دیپلم سیاستهای حمایتی خود از صنعت خودرو سازی کشور را نهادینه کرد و اکنون نیز پس از حدود ۲۰ سال در همین پست و البته با مدرک دکتری این راه را ادامه میدهد.
اکنون که قیمتهای خودروهای بی کیفیت داخلی مانند پارس ، دنا ، تندر ۹۰ ، ۲۰۷ و …. سر از قیمتهای ۷۰ و ۸۰ و ۹۰ میلیونی درآورده اند آیا وقت آن نرسیده تا تعرفه واردات خودروهای خارجی برداشته شود
واقعا تا کی این ملت مظلوم به خاطر منافع چند نفر باید جان خود را در جاده های کشور به خطر بیندازند و به دلیل سیاستهای ظالمانه مسئولین کشور بیشترین قربانیان جاده ای را تقدیم این صنعت حرام کنند
چرا هنوز مسئولین این کشور ملت خود را لایق استفاده از خودروهای روز دنیا با قیمتهای معقول نمیدانند
چرا دل مسئولین این کشور به حال محیط زیست خسته از دود ناشی از احتراق موتورهای پر مصرف خودروهای پیر و خسته داخلی نمیسوزد
چرا هنوز در این کشور یک کارمند دولتی با حقوق دریافتی خود و قیمتهای فعلی بازار خودرو باید حداقل ۵ سال پس انداز کند تا بتواند یک خودرو معمولی برای استفاده خانوادگی خود تهیه کند
آسیب شناسی صنعت خودرو کشور چند پاسخ جدی برای این سئوالات دارد ;
خودروسازی صنعتی استراتژی برای یک کشور است به طوری که کشورهای پیشرفته صنعتی همواره برندهای بزرگ در این صنعت داشتهاند. کشورهای در حال توسعه عموما به دنبال مونتاژ و انتقال فناوری برای شکلگیری صنعت خودروسازی خود هستند؛ صنعت خودروسازی کشور ما نیز از ابتدا روی مونتاژ استوار بوده و در سالهای اخیر به دلیل مشکلات مختلف پیش آمده دوران پر فراز و نشیبی را سپری کرده است. در نظرسنجی هفتهی گذشته با شرکت ۲۸۴۶ نفر از کاربران زومیت، گزینههای زیر به عنوان مشکلات بزرگ صنعتی خودروسازی به رای گذاشته شدند:
- تبیعت نکردن از بازار آزاد برای ایجاد شرایط رقابتی
- بیتوجهی به توانمندیهای بومی و مهندسان ایرانی
- تحریمهای اعمال شده و تاثیر آن بر توقف ورود فناوری به ایران
- همکاری نزدیک و سرمایهگذاری مشترک با فرانسویها و نادیده گرفتن دیگر شرکای جهانی مانند چینیها
- مشکلات نظام بانکی در اعطای وامهای کمبهره به خودروسازان برای بهبود وضعیت تحقیق و توسعه
تکیه به تولیدات داخلی اصلی مهم برای پیشرفت یک کشور محسوب میشود و این مساله به وفور در کشورهای در حال توسعه دیده میشود؛ اما دور نگاه داشتن بیش از حد یک صنعت از بازار رقابتی نه تنها تحقیق و توسعه بلکه رضایت مشتری و استانداردهای آن را تنزل خواهد داد. بازار آزاد و رقابتی شدن آن شاید عاملی برای افول سازندگان داخلی باشد اما باید به جنبههای مثبت آن در تزریق نوآوری و تکاپو برای افزایش کیفیت نیز توجه داشت. ۶۵.۹۵ درصد از شرکتکنندگان در نظرسنجی (۱۸۷۷ نفر) تبعیت نکردن از بازار آزاد برای ایجاد شرایط رقابتی را مهمترین مشکل صنعت خودروسازی در سالهای اخیر میدانند؛ اختلاف معنادار گزینهی منتخب کاربران با دیگر گزینهها در نوع خود جالب است.
هر ساله تعداد زیادی در رشتههای فنی و مهندسی در کشور فارغالتحصیل میشوند اما آیا پتانسیلهای این افراد به خوبی در کشور به کار گرفته میشود؟ ۲۴.۴۶ (۶۹۶نفر) درصد کاربران شرکتکننده در نظرسنجی هفتهی گذشته، بیتوجهی به توانمندیهای بومی و مهندسان ایرانی را عامل شرایط کنونی خودروسازی میدانند. با گذر از ۲ گزینهی اول به سه گزینهی کم اهمیتتر از نگاه کاربران میرسیم؛ نزدیک به ۶ درصد کاربران تحریم را اصلیترین مشکل صنعت خودرو دانستهاند و ۲.۶ درصد نیز همکاری با شرکای فرانسوی و نادیده گرفتن دیگر شرکا را عامل اصلی معرفی کردهاند.
در پایان باید گفت که از ۱.۱ درصد از کاربران شرکت نیز مشکلات نظام بانکی در اعطای وامهای کمبهره به خودروسازان برای بهبود وضعیت تحقیق و توسعه را اصلیترین دلیل ضعف خودروسازی دانستهاند. در ادامه میتوانید نتیجهی این نظرسنجی را در نمودار زیر به صورت شماتیک مشاهده کنید.