آکادمی رابعی اخبار ، مقالات ،آثار و برنامه های مهندس حمید رابعی
نوشته های مشابه
دنیای تکنولوژی، یک دنیای توقف‌ناپذیر است؛ اگرچه تا چندین سال قبل، تکنولوژی به کندی پیش می‌رفت، اما چند سالی است که شاهد سرعت گرفتن آن شده‌ایم. هر روزه اطلاعات جدید و اصطلاحات جدیدی را می‌شنویم که همگی قصد دارند تا جلوه دیگری از تکنولوژی را به ما نشان دهند. در این بین، مفهوم «متاورس» می‌خواهد نهایت این پیشرفت را محقق کند. احتمالاً شما نیز در مورد متاورس چیزهایی شنیده باشید، اما درک دقیق‌تر این مفهوم به بررسی بیشتری نیاز دارد. در ادامه قصد داریم تا ضمن تعریف Metaverse، به بررسی اظهار نظرها، پیش‌نمایش‌ها، ویژگی‌ها و دیگر رویکردهای مربوط به این مفهوم بپردازیم.
اگر شما نیز کنجکاو هستید تا بدانید که متاورس چیست و با تحقق آن، قرار است چه اتفاقی بیفتد؟ حتماً با ما همراه شوید. پرداختن به موضوع متاورس، یک ماجراجویی هیجان‌انگیز خواهد بود.
فهرست مطالب
- متاورس چیست؟
- واقعیت مجازی «VR» در متاورس
- واقعیت افزوده «AR» در متاورس
- رابطه بازی‌ها و متاورس چیست؟
- چرا «فیسبوک» به «متا» تغییر نام داد؟
- ۵ اظهار نظر برتر در مورد متاورس
- مالتی‌ورس یا متاورس؟
- ویژگی‌های متاورس چیست؟
- جایگاه ارزهای دیجیتال در متاورس
متاورس چیست؟
متاورس «Metaverse» از ترکیب خلاقانه‌ی دو واژه‌ی متا «Meta» به معنی «فراتر» و یونیورس «Universe» به معنای «جهان یا گیتی» ایجاد شده است. بنابراین در یک معنای اصطلاحی می‌توان متاورس را «جهان برتر» یا «برتر از جهان» نیز در نظر گرفت. به‌هرحال متاورس قرار است ویژگی‌های بیشتری را به دنیای فیزیکی ما اضافه کند. در یک تعریف کلی برای «متاورس چیست؟» می‌توانیم بگوییم که متاورس یک دنیای سه‌بعدی است که یک جهان تمام دیجیتالی را با دنیای فیزیکی ما ترکیب می‌کند. در این دنیا، افراد می‌توانند به هرآنچه که نیاز دارند، دسترسی داشته باشند؛ از جمله این موارد می‌توان به اطلاعات اشاره کرد. اگر توجه کنید، اطلاعات در حال حاضر در بستر وب پراکنده هستند اما متاورس قرار است، تمام اطلاعات را به‌صورت یکپارچه دربیاورد تا در کسری از ثانیه بتوان به تمام آن دسترسی داشت. این فقط یکی از جنبه‌های مهم متاورس است. در ادامه به قابلیت‌های بیشتری از آن پی خواهیم برد. نمایشگر ویدیو۰۰:۰۰۰۱:۴۹
واقعیت مجازی «VR» در متاورس
واقعیت مجازی «Virtual Reality» که به اختصار به آن «VR» گفته می‌شود، به یک دنیای دیجیتالی اشاره دارد که کاربر می‌تواند به آن ورود کرده و با اشیاء و اتفاقات موجود در آن ارتباط برقرار کند. این مهم در حال حاضر به کمک عینک‌های واقعیت مجازی ممکن است. احتمالاً شما نیز عینک‌های واقعیت مجازی را بر سرتان قرار داده‌اید. اگر این تجربه را داشته باشید، می‌دانید که پس از بر سر گذاشتن عینک VR، با حرکات سر، گردن و دیگر اعضای بدن خود می‌توانید محیط بازی را کنترل نمایید. در واقع شما به واسطه‌ی یک عینک مخصوص، وارد یک دنیای دیجیتالی می‌شوید و می‌توانید در این دنیا تجربیات متفاوتی داشته باشید. واقعیت مجازی می‌تواند یکی از ابزارهای متاورس برای ساختن یک دنیای برتر باشد.
واقعیت افزوده «AR» در متاورس
واقعیت افزوده «Augmented Reality» که به اختصار به آن «AR» هم گفته می‌شود، در کنار واقعیت افزوده «VR» می‌تواند دیگر ابزار تحقق متاورس باشد. واقعیت افزوده، همان‌طور که از نام آن هم پیداست، ماهیت اضافه کنندگی دارد. یعنی چیزی را به دنیای ما اضافه می‌کند. این چیز می‌تواند یک کاراکتر یا یک شی‌ء دیجیتالی باشد. حتماً شما هم فیلم‌های ژانر لایو اکشن «Live-Action» را دیده‌اید. فیلم‌هایی مانند گارفیلد «Garfild»، دامبو «Dumbo»، سونیت خارپشت «Sonic the Hedgehog»، آلیس در سرزمین عجایب «Alice in Wonderland»، مالیفیسنت «Maleficent» و… که در آن‌ها شخصیت‌های واقعی با شخصیت‌های غیرواقعی مانند حیوانات یا حتی شخصیت‌های کارتونی به بازی پرداخته‌اند. اگرچه مفهوم لایواکشن با مفهوم واقعیت افزوده تفاوت دارد، اما برای درک بهتر AR، این ژانر بسیار کمک کننده است. چراکه در واقعیت افزوده، تجربیات دیجیتالی، مانند این فیلم‌ها، بدون هیچ واسطه‌ای به دنیای فیزیکی ما اضافه می‌شوند و ما با آن‌ها تعامل برقرار می‌کنیم!
واقعیت افزوده و واقعیت مجازی، نقش کلیدی در متاورس دارند. با این حال برای اینکه بهتر بدانیم متاورس چیست، به پیش‌نمایش‌هایی از آن خواهیم پرداخت.
پیش‌نمایش‌های موجود درباره دنیای متاورس
پیش‌نمایش‌های بسیاری در مورد متاورس وجود دارد. در واقع هرکس متاورس را به شیوه متفاوتی برای خود به تصویر می‌کشد. اما به‌صورت کلی، همگی به یک دنیای پویاتر اشاره دارند که در آن، دسترسی به هر امکانی به سهولت صورت می‌گیرد. با بررسی پیش‌نمایش‌های زیر می‌توان دید واضح‌تری نسبت به متاورس داشت:
- متاورس آموزشی
شاید بتوان بهترین و سودمندترین رویکرد Metaverse را در رابطه با آموزش معنا کرد. در حال حاضر برای کسب تخصص در یک حیطه خاص، باید چند هزار ساعت آموزش حرفه‌ای گذرانده شود. این آموزش‌ها پراکنده هستند. کلاس‌های آنلاین، کلاس‌های حضوری، کتاب‌ها، جزوات، آزمایشات و همگی در بسترهایی جدا از هم ارائه شده‌اند. حالا تصور کنید در دنیای متاورس بخواهیم برای یک زمینه خاص آموزش ببینیم. آن‌گاه دیگر نیازی نیست برای بهره‌گیری از دانش اساتید برتر به مکان‌های دور سفر کنیم، کتاب‌های قطور را مطالعه کرده و صدها ساعت فیلم آموزشی ببینیم. در متاورس، همه آموزش‌ها با یک ساختار یکپارچه، دسته‌بندی شده و به‌صورت مرحله‌ای در اختیار ما قرار می‌گیرند؛ به‌طوری‌که در زمان سریع‌تری به برترین سطح تخصصی که می‌خواهیم، دست پیدا می‌کنیم!
- متاورس سرگرمی
شاید بسیاری از سرگرمی‌ها باشند که در برهه‌هایی از زمان یا در موقعیت‌های مکانی خاص به آن‌ها دسترسی نداشته باشیم. برای مثال، اشخاصی که در مناطق استوایی زندگی می‌کنند، نمی‌توانند در محل زندگی خود، ورزش‌ها یا تفریحات زمستانی را داشته باشند. مگر اینکه به یک کشور سردسیر سفر کنند. در متاورس همه‌چیز در هر زمان و مکانی ممکن است. اگر شما در یک شهر گرم زندگی می‌کنید و دلتان اسکی می‌خواهد، خب در متاورس تا دلتان بخواهد می‌توانید اسکی بازی کنید. شاید این یک تجربه مجازی باشد، اما آن‌چنان باکیفیت خواهد بود که شما حقیقتاً هیجان و لذت آن را حس خواهید کرد!
- متاورس موسیقی
آهنگ‌های مورد علاقه‌مان را می‌توانیم دانلود کرده و روی گوشی‌هایمان داشته باشیم. می‌توانیم در کنسرت‌های حضوری یا آنلاین شرکت کنیم. اما ممکن است نتوانیم به‌موقع به کنسرت‌های موردعلاقه خود برسیم. کنسرت‌های آنلاین هم به اندازه کنسرت‌های واقعی لذت‌بخش نیستند. در متاورس این محدودیت‌ها وجود ندارد. شما می‌توانید بدون اینکه از خانه خارج شوید، در هر کنسرتی که دلتان می‌خواهد شرکت نمایید. همراه دوستانتان برقصید و خوش بگذرانید. این می‌تواند یک تجربه واقعیت مجازی یا یک واقعیت افزوده باشد. یا حتی شما می‌توانید به کمک آواتار «Avatar» یعنی یک نسخه شبیه‌سازی شده از خودتان، در رویدادهایی از این دست شرکت کنید.
- متاورس کنفرانس
کنفرانس‌ها نیز مانند کنسرت‌ها می‌توانند به‌صورت حضوری یا آنلاین برگزار شوند. اما محدودیت‌های حضور فیزیکی و حضور آنلاین در ویدئو کنفرانس‌ها نیز وجود دارد. بنابراین می‌توان به یک تجربه برتر در رابطه با برگزاری چنین رویدادهایی در متاورس فکر کرد. به‌طوری‌که آواتار افراد در جلسات حاضر می‌شوند و یک تجربه ملموس را رقم می‌زنند. آواتارها می‌توانند سرشان را برگردانند و به همکاران خود نگاه کنند؛ می‌توانند اظهار نظر کرده و نظرات دیگران را به چالش بکشند. همه این کارها را خود شما انجام می‌دهید، بدون اینکه مجبور باشید برای حضورتان در کنفرانس، مسیری را طی کنید یا به اسکایپ و دیگر رسانه‌های بصری متصل باشید!
- متاورس خرید
بیشتر اوقات نمی‌توان به کیفیت جنس اقلام در فروشگاه‌های آنلاین پی برد. گاهی اندازه لباس‌ها در خریدهای آنلاین اشتباه از آب درمی‌آیند. در خریدهای فیزیکی نیز نمی‌توانیم تنوع بالایی داشته باشیم. در متاورس هیچ کدام از این محدودیت‌ها جود ندارند. شما می‌توانید تمام اقلام موردنظر خود را برای خرید لمس کنید، جنس آن‌ها را بسنجید و بعد از اطمینان یافتن، خرید کنید. تمام طیف محصولی که شما خواستار آن باشید، به صورت یک‌جا در متاورس برای شما آماده خواهند شد.
این پیش‌نمایش‌ها را می‌توان برای هر تجربه دیگری در متاورس نیز در نظر گرفت. شاید شما پیش‌نمایش‌های خلاقانه‌تری هم در این مورد داشته باشید.
رابطه بازی‌ها و متاورس چیست؟
تجربه بازی‌های ویدئویی، تجربه‌ای بسیار نزدیک به متاورس است. در حال حاضر نیز، این بازی‌ها هستند که برای تحقق Metaverse دست پیش گرفته‌اند. صنعت بازی‌سازی به‌شدت متحول شده است. امروزه دیگر صرفاً برای سرگرمی نمی‌توان بازی کرد. بلکه با بازی کردن می‌توان امتیاز و توکن‌های دیجیتالی بدست آورد. بازی‌های مدرن، ماهیت «Play-to-Earn» به معنای «بازی کن تا دریافت کنی!» دارند. یعنی در جریان بازی می‌توان توکن‌های NFT (توکن‌های غیرقابل تعویض که در ادامه به بررسی آن می‌پردازیم) را کسب نمایند. ارزش این توکن‌ها مانند دیگر ارزها دچار نوسان می‌شوند. بنابراین تجربه مبادلات مالی غیرفیزیکی در تجربه بازی‌ها بسیار واضح است. در واقع دقیقاً همان چیزی که در برخی از بازی‌های مشهور ویدئویی مانند فورت‌نایت «Fortnite» جود دارد، می‌تواند همان متاورس باشد.
چرا متاورس تبدیل به یک مسئله‌ی مهم شده است؟
متاورس خیلی وقت است که در ذهن انسان به‌وجود آمده است. چراکه ذهن انسان همیشه در ایده‌پردازی، جلوتر از تجربیات حقیقی است. به‌طوری‌که تمام امکاناتی که امروز داریم، روزی تنها یک ایده در ذهن بوده‌اند. حتی صندلی، خودکار، جاروبرقی، خودرو، کامیپوتر، گوشی و هرآنچه را که تصورش را بکنید، ابتدا یک ایده ذهنی بوده است.متاورس نیز به همین شکل است. احتمالاً خود شما نیز بارها در خیال خود به دنیای کاملاً دیجیتالی یا یک دنیا با امکانات بیشتر فکر کرده‌اید. البته گاهی در هنگام تماشای فیلم‌های علمی-تخیلی مانند فیلم ماتریکس نیز، چنین افکاری به ذهن ما هجوم می‌آورند. به‌هرحال متاورس هم یکی از همین ایده‌های ذهنی برای بیشتر افراد بوده است.
به دلیل اینکه متاورس یک پروژه بسیار گسترده و بزرگ است، فکر کردن به عملی کردن آن چندان در بین انسان‌ها رایج نبود، تا اینکه فیسبوک با تغییر نام خود به متا، این تجربه را به صورت جدی به میدان بحث و بررسی کشاند. با تصور اینکه متاورس می‌تواند به‌زودی تحقق پیدا کند، تبدیل به یک مسئله‌ی مهم شده است!!
چرا «فیسبوک» به «متا» تغییر نام داد؟
مارک زاکربرگ (مالک فیسبوک و زیرمجموعه‌های آن) در تاریخ ۲۸ اکتبر ۲۰۲۱، رسماً نام پلتفرم اصلی خود یعنی فیسبوک «Facebook» را به متا «Meta» تغییر داد. این تغییر نام توسط بسیاری از رسانه‌ها، نهادها و افراد مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت. دلایل بسیاری را می‌توان برای تصمیم زاکربرگ برای تغییر برندش در نظر گرفت که یکی از این دلایل به متاورس مربوط می‌شود. فیسبوک به عنوان یک شرکت مادر که اینستاگرام «Instagram»، واتس‌اپ «Whats App» و اوکلوس «Oculus» (شرکت تولید کننده هدست‌های واقعیت مجازی) را در اختیار دارد، می‌خواهد تا در پی این تغییر نام، کلیه مجموعه خود را برای پیش‌برد پروژه متاورس به کار بگیرد. البته تحقق متاورس، صرفاً توسط یک مجموعه نمی‌تواند صورت بگیرد. چراکه این پروژه بزرگ به زیرساخت‌های متنوعی برای اجرا نیاز دارد. تغییرنام فیسبوک باعث شد تا دیگر برندها نیز به فکر اجرای متاورس بیفتند که یکی از آن شرکت‌ها مایکروسافت «Microsoft» است.
سیر تکاملی اصطلاح «Metaversr» از داستان تا تحقق
سیر تکاملی واژه متاورس و دنیای مربوط به آن را می‌توان در یک سری مراحل تاریخی در نظر گرفت. این سیر تاریخی از دهه هشتاد میلادی آغاز شد:
- ابداع واژه «آواتار» توسط «گاریوت»
در سال ۱۹۸۵، شخصی به‌نام ریچارد گاریوت «Richard Garriott» برای اولین بار از لفظ آواتار «Avatar» استفاده کرد. وی این واژه را در توصیف شخصیت یک بازیکن برای حضور در یک بازی رایانه‌ای به کار برد. گاریوت در تلاش بود تا تمام ویژگی‌های اخلاقی و شخصیتی بازیکن را در آواتار وی جای دهد. به طوری که یک نمونه کامل از شخصیت حقیقی بازیکن در دنیای واقعی باشد.
- چاپ کتاب «سنو کراش» و ظهور واژه‌ی «متاورس»
در سال ۱۹۹۲، نویسنده‌ای به نام نیل استیونسون «Neal Stephenson» یک رمان ژانر سایبرپانک تحت عنوان سنو کراش «Snowcrash» را به تحریر درآورد. این رمان، داستان یک هکر جوان به نام هیرو «Hero» است که برای مقابله با دشمنان به یک دنیای برتر می‌رود؛ این دنیا Metaverse نام دارد. در واقع واژه‌ی متاورس برای اولین بار در این کتاب مورد استفاده قرار گرفت. متاورس جایی بود که شخصیت‌های رمان با زدن عینک‌های مخصوص به آن ورود می‌کردند. سپس به تجارت، سفر یا هر تجربه دیگری می‌پرداختند.
- ساخت فیلم‌های هالیوودی آواتار محور
پس از انتشار داستان استیونسون، اصطلاح آواتار در بسیاری از داستان‌های تخیلی مورد استفاده قرار گرفت. تا جایی‌که از این داستان‌ها، فیلم ساختند. فیلم هالیوودی آواتار «Avatar» محصول سال ۲۰۰۹ به کارگردانی جیمز کامرون «James Cameron» یکی از آن‌ها بود. همچنین فیلم بازیکن شماره یک آماده «Ready Player One»در سال ۲۰۱۸ به کارگردانی استیون اسپیلبرگ «Steven Spielberg» با محوریت شخصیت‌های آواتار ساخته شد. شما می‌توانید برای درک مفهوم آواتار در متاورس، این فیلم‌ها را مشاهده نمایید.
- ایجاد ارز دیجیتال «اتریوم» توسط «بوترین»
اتریوم «Etherum» پس از بیت‌کوین «Bitcoin»، مشهورترین و قدرتمندترین ارز دیجیتال در بازار کریپتوکارنسی‌ها است. این ارز دیجیتال توسط ویتالیک بوترین «Vitalik Buterin» برنامه‌نویس روسی طراحی شد. اتریوم یک شبکه بزرگ رمزارزی است که در سال ۲۰۱۳ با هدف پشتیبانی از قراردادهای هوشمند به‌وجود آمد. ویتالیک بوترین عاشق بازی رایانه‌ای ورلدآف وارکرفت «World Of Warcraft» بود. بوترین متوجه شد که شرکت سازنده‌ی این بازی، یکی از گزینه‌های موردعلاقه وی را از بازی حذف کرده است. بوترین برای این موضوع بسیار نارحت شد و حتی به گریه افتاد. این موضوع برای وی دردناک بود که بازی‌ها توسط یک شخص خاص و به‌صورت متمرکز طراحی می‌شوند و می‌توانند گزینه‌های موردعلاقه کاربران را حذف کنند. به همین خاطر، انگیزه لازم برای طراحی یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز را پیدا کرد. در جریان این برنامه‌های غیرمتمرکز می‌توان توکن‌های غیرمثلی «NFT» را ایجاد کرد که هیچکس قادر به تغییر آن‌ها نیست.
- تغییر نام «فیسبوک» به «متا»
ماه اکتبر ۲۰۲۱، باز هم جرقه دیگری برای متاورس زده شد. زاکربرگ در مسیر تغییر نام پلتفرم خود به متاورس اشاره کرد. این ایده سبب شد تا اتفاق دیگری در مسیر جدی گرفتن متاورس رقم بخورد. به طوری که پس از آن، برخی دیگر از غول‌های تکنولوژي نیز به فکر تحقق متاورس افتاده‌اند.
- افزایش نرخ توکن‌های متاورس در مارکت کرپیتو
پس از تصمیم غول‌های تکنولوژی برای پرداختن به پروژه‌ی متاورس، برخی از توکن‌های متاورسی که بر شبکه‌ی اتریوم ایجاد شده بودند، بسیار مورد توجه قرار گرفتند. به‌طوری‌که ارزش و رتبه آن‌ها در مارکت کریپتو بسیار بهبود پیدا کرد. به همین خاطر است که توصیه می‌شود روی این توکن‌ها سرمایه‌گذاری شود. هرچقدر به Metaverse نزدیک‌تر شویم، بهتر می‌توانیم از دارایی‌های رمزارزی خود استفاده کنیم.
تا به اینجا داستان شروع متاورس را بررسی کردیم و دیدیم که بسیاری از اتفاقاتی که در سال‌های قبل روی داده، در راستای اهدافی بوده که می‌تواند در دنیای متاورس برآورده شود. می‌بینید که گام‌های مؤثری در این باره برداشته شده، اما این گام‌ها بسیار پراکنده هستند. برای داشتن متاورس، باید بتوان بین تمام این اطلاعات پراکنده، هماهنگی و یکپارچگی ایجاد کرد.
چه زمانی متاورس به‌صورت کامل ایجاد می‌شود؟
به نظر نمی‌رسد نمی‌توان از همان اوایل، یک نسخه کامل از متاورس را در اختیار داشت. چراکه برای ایجاد تمام ابعاد آن به زمان، انرژی و فعالیت زیادی نیاز است. اگر توجه کنیم، می‌بینیم که در حال حاضر نیز، جلوه‌های از متاورس ایجاد شده است. اینترنت، واقعیت مجازی، واقعیت افزوده، بازی‌های ویدئویی، ارزهای دیجیتال و توکن‌های غیرمثلی، سال‌ها است که ایجاد شده و توسعه پیدا کرده‌اند. اما اینکه در چه زمانی می‌توان این امکانات را در هماهنگی کامل با هم مورد استفاده قرار داد، هیچ پاسخ روشنی وجود ندارد!!
آیا متاورس جایگزین اینترنت کنونی می‌شود؟
یک رویکرد گسترده در مورد متاورس در بین کاربران رواج پیدا کرده که متاورس جایگزینی برای اینترنت فعلی خواهد بود. شاید این نظر تا حدی درست باشد. چون با وجود متاورس، دیگر به اینترنت نیازی نخواهیم داشت. بلکه کلیه اطلاعات از طریق متاورس برای ما دست‌یافتنی خواهند بود. اما به نظر شما، آیا بدون وجود اینترنت می‌توان به ایجاد متاورس فکر کرد؟! اگر بخواهیم با دید بازتری به این موضوع نگاه کنیم، شاید بتوان اینترنت را یکی از زیرساخت‌ها و ابزارهای ایجاد متاورس در نظر گرفت نه صرفاً جایگزین آن!!
۵ اظهار نظر برتر در مورد متاورس
اظهار نظرهای قابل توجهی وجود دارد که می‌تواند بهتر به ما بفهماند که متاورس چیست. این اظهار نظرها توسط افراد فعال در زمینه تکنولوژی و بازی‌سازی ارائه شده‌اند:
- نظر «مارک زاکربرگ» درباره متاورس
مارک زاکربرگ «Mark Zuckerberg» در سخنرانی خود برای تغییر نام فیسبوک، برخی از ویژگی‌های مهمی که می‌توان از متاورس انتظار داشت را فاش کرد. از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به «حضور»، «آواتارها»، «فضای خانه»، «انتقال از راه دور»، «قابلیت همکاری»، «حریم خصوصی و ایمنی»، «کالاهای مجازی» و «رابط‌های طبیعی» اشاره کرد.
زاکربرگ همچنین در مورد متاورس گفته است:
«حریم خصوصی و ایمنی باید از روز اول در متاورس وجود داشته باشد. همچنین برای باز کردن پتانسیل متاورس، باید قابلیت همکاری وجود داشته باشد. ما می‌توانیم در متاورس احساس حضور داشته باشیم؛ مثل اینکه در کنار مردم هستیم، مهم نیست واقعاً چقدر از هم فاصله داریم!»
- نظر «متیو بال» درباره متاورس
متیو بال «Matthew Ball» رئیس سابق استراتژی آمازون استدیوز و خالق متاورس پرایمر در رابطه با دنیای Metaverse گفته است:
«متاورس شبکه‌ای گسترده از جهان‌ها و شبیه‌سازهای پایدار است که به صورت لحظه‌ای پردازش می‌شوند. در متاروس، «هویت اشخاص»، «اشیای فیزیکی»، «تاریخ بشر» و حتی «سیستم‌های اقتصادی» پیوستگی خودشان را حفظ خواهند کرد. این مجموعه می‌تواند همزمان جامعه گسترده‌ای از افراد را پوشش دهد؛ بدون اینکه لازم باشد این افراد در یک مکان فیزیکی کنار هم قرار داشته باشند!»
متیو بال خالق متاورس پرایمر
- نظر «تیم سوئینی» درباره متاورس
تیم سوئینی «Tim Sweeney» به عنوان یک توسعه دهنده بازی‌های ویدئویی، یک کارآفرین نامدار آمریکایی و بنیان‌گذار مجموعه بازی‌سازی «اپیک گیمز» و توسعه دهنده بازی مشهور فورت‌نایت در رابطه با متاورس گفته است:
«متاورس می‌تواند پتانسیل عظیمی را برای اقتصاد جهانی فراهم کند. متاورس اصطلاحی مانند اینترنت است؛ هیچ شرکتی نمی‌تواند مالک آن باشد. نکته درخشان در مورد پلتفرمی به این بزرگی، «غیرقابل پیش بینی بودن» آن است.»
تیم سوئینی توسعه دهنده بازی فورت‌نایت
- نظر «رونی ابوویتز» درباره متاورس
روی ایوویتز «Rony Abovitz» بنیان‌گذار «Magic Leap»، متاورس را «Xverse» می‌نامد و در رابطه با آن گفته است:
«من معتقدم که Xverse نتیجه‌ای وحشی، ارگانیک و شگفت‌انگیز از آنچه امروز به عنوان اینترنت و وب به آن فکر می‌کنیم خواهد بود. وقتی امروز تصاویر و نمودارهای اینترنت را می‌بینید، شبیه یک ساختار بیولوژیکی است که مملو از اتصالات نورون و پیدایش حیات اولیه است. هیچ موجودی Xverse را کنترل نخواهد کرد (اگرچه طبیعتاً بسیاری برای این کار تلاش خواهند کرد). مفاهیم قدیمی در این جهان به شکلی جدید ارائه می‌شوند. غوطه‌ور شدن در این دنیا (مانند مفهوم Magicverse من) خواهد بود. ساختن این جهان، به کاری تبدیل خواهد شد که همه می‌توانند انجام دهند (مانند ایجاد یک صفحه وب یا یک وبلاگ) و مردم می‌توانند بخش‌های غنی‌تری از زندگی بیرونی و درونی خود را با سرعت فوق‌العاده بالا در سراسر کره زمین به اشتراک بگذارند.»
- نظر «تیفانی رالف» درباره متاورس
تیفانی رالف «Tiffany Rolfe»، مدیر ارشد خلاقیت و برندینگ در «R/GA» درباره متاورس گفته است:
«به نظر می‌رسد AR (واقعیت افزوده) تاکنون ساده‌ترین راه برای انتقال ما به متاورس باشد. اما ما همچنان شاهد تلاش‌هایی بیشتری برای ورود به این جهان هستیم. در حال حاضر، بیشتر تجربیات Metaverse با تلفن‌های همراه ما انجام می‌شوند؛ اما ما تجربیات بسیار فراتر از تلفن را خواهیم داشت. جایی که تمام بدن ما کاملاً درگیر باشد و اینجاست که جذابیت متاورس شروع می‌شود.»
این اظهار نظرها در رابطه با پروژه‌ی متاورس، نکات جالبی را در خود دارد. به طوری که از روی اظهار نظر این افراد می‌توان به ویژگی‌های موجود در این جهان بیشتر اندیشید. این افراد در زمینه اجرای متاورس پیشتاز هستند. پس نظر آن‌ها قابل استناد خواهد بود.
مالتی‌ورس یا متاورس؟
مالتی‌ورس «Multiverse» به معنای «چند جهانی» به عنوان یکی از ابعاد متاورس مطرح است. برخی از صاحب‌نظران، متاورس را مجموعه‌ای از جهان‌ها می‌دانند. جهان‌هایی که می‌توانند به‌صورت هماهنگ با هم، تجربیات متفاوتی را برای افراد رقم بزنند. اگرچه مالتی‌ورس در کتاب‌ها و نوشتارهای مختلف می‌تواند معانی فلسفی‌تری را به خود بگیرد، اما مالتی‌ورس در ارتباط با متاورس می‌تواند به معنای چندین جهان در یک جهان باشد. مانند دنیای فیزیکی و دنیای دیجیتال در یک جهان مشترک!
ویژگی‌های متاورس چیست؟
اگر بخواهیم بدانیم که ویژگی‌های متاورس چیست، باید به بزرگ‌ترین مزایای آن فکر کنیم. اگرچه متاورس می‌تواند بینهایت مزیت را در بر بگیرد، اما موارد زیر در اولویت قرار دارند:
- حضور
حضور، یک ویژگی اساسی در متاورس است. متاورس برای این ایجاد می‌شود تا انسان بتواند از نهایت پتانسیل تکنولوژی در جهت انجام کارهای خود بهره بگیرد. حالا انسان زمانی می‌تواند از قابلیت‌های Metaverse استفاده کند که به شیوه ملموسی در آن حضور داشته باشد. این حضور می‌تواند در قالب آواتار باشد. شاید هم جلوه‌های دیگری برای حضور انسان در متاورس ایجاد شود.
- سرعت
سرعت، اولین و مهم‌ترین ویژگی متاورس خواهد بود. چراکه در آن، نیازی به جستجو برای هیچ موضوع خاصی نخواهد بود. همه‌چیز به‌صورت آنی در متاورس قابل دسترسی است؛ به‌خصوص اطلاعات!
- پایداری
پایداری در متاورس به معنای دسترسی‌پذیری همیشگی آن است. به طوری که شما می‌توانید با افزودن ساختمان‌های مجازی جدید یا اشیاء دیگر، دنیای متاورسی خود را ایجاد کرده و آن را تغییر دهید. مهم‌تر از آن، این است که تغییرات در دفعات بعدی که بازدید می‌کنید، هنوز باقی مانده باشند. Metaverse به همان روشی که امروزه رسانه‌های اجتماعی بر پایه آن فعالیت می‌کنند، می‌تواند بر محتوای تولید شده توسط کاربر، خلاقیت‌های دیجیتال و داستان‌های شخصی شما تکیه داشته باشد.
- ارتباط با دنیای واقعی
چیزهای مجازی در دنیای مجازی در واقع نشان دهنده چیزهای واقعی در دنیای واقعی هستند. به عنوان مثال، شما ممکن است یک پهپاد مجازی را در متاورس به پرواز درآورید تا یک پهپاد واقعی را در دنیای واقعی هدایت کنید. این مورد در سایر مثال‌ها نیز صدق می‌کند. حتی در گفتگو با یک شخص خاص که شاید گفتگو با وی در دنیای واقعی برایتان سخت باشد. پس می‌توانید با آواتارتان با وی ارتباط برقرار کنید. متاورس باید بتواند دنیای واقعی و دیجیتالی را به شکلی هوشمندانه به هم پیوند دهد.
- هزینه
در دنیای فیزیکی، هزینه‌های بسیاری صرف رفت‌و‌آمد، آموزش‌های گوناگون، خرید سخت‌افزارها و نرم‌افزارها و دیگر موارد می‌شود. اما تمام این هزینه‌ها در متاورس ناپدید می‌شوند. چون در آن، نه نیازی به وسایل نقلیه برای رفت‌و‌آمد است و نه نیازی به خرید سخت‌افزار یا نرم‌افزار. البته شاید به‌جای این موارد، هزینه‌های دیگری در این محیط برای افراد ایجاد شود. مانند هزینه استفاده از یکی از ابعاد مخصوص این جهان، اما به‌هرحال مفهوم هزینه در آن با مفهوم کنونی آن، تفاوت‌های بارزی خواهد داشت. تفاوت‌هایی که در برخی از موارد می‌توانند سبب بهبود وضعیت زندگی انسان شوند.
- هوشمندی
یکی دیگر از ویژگی‌های مهم متاورس، هوشمندی کامل آن است. هرآنچه که شما از هوشمندی در فیلم‌های علمی و تخیلی تا به امروز مشاهده کرده‌اید، می‌توانند به تجربیات زندگی شخصی شما در متاورس تبدیل شوند. تجربیاتی مانند هوشمندی لوازم منزل و به‌کارگیری آن‌ها از راه دور (مرتبط با تکنولوژی هوش مصنوعی) و بسیاری از هوشمندی‌های دیگر.
محدودیت‌های متاورس چیست؟
شاید بیان محدودیت برای متاورس دور از انتظار باشد. اما به‌هرحال می‌توان محدویت‌های زیر را برای آن در نظر گرفت:
- عدم سازگاری برخی انسان‌ها
هنوز هم انسان‌های بسیاری هستند که ترجیح می‌دهند به جای مطالعه کتاب‌های الکترونیکی (PDF)، نسخه چاپ شده‌ی آن‌ها را خریداری کنند. افرادی هستند که ترجیح می‌دهند به‌جای استفاده از همراه بانک، پول‌های خود را نقدی پرداخت کنند. خرید کردن به‌صورت آنلاین برای برخی از افراد، هنوز هم امکان‌پذیر نیست. چنین افرادی که هنوز به خوبی نتوانسته‌اند حتی با اینترنت ارتباط برقرار کنند، سازگاری با Metaverse برایشان دشوار خواهد بود.
- از بین رفتن لذت‌های فیزیکی
شاید رفع محدودیت‌های فیزیکی برای انسان بسیار کارآمد باشد. اما گاهی در ورای محدودیت‌های فیزیکی، لذت‌های شیرینی نهفته است. مانند لذت بردن از مسیر سفر. این در حالی است که در متاورس می‌توان در حد ثانیه به دورترین مکان‌های موردنظرمان سفر کنیم. لذت تعمیر یک وسیله قدیمی، درس دادن و بازی کردن با بچه‌ها، تمیز کردن محیط زندگی، ورزش‌های صبحگاهی، قدم زدن‌های شبانه با دوستان و بسیاری از لذت‌های دیگر در متاورس محو شده تا جلوه‌ای بسیار سریع و هدف‌محور را به خود می‌گیرند. ارتباط دنیای واقعی با دیجیتالی که یکی از ویژگی‌های متاورس بود، می‌تواند در این باره مفید باشد، اما به معنای پوشش دادن تمام این موضوع نیست.
این محدودیت‌ها، شاید از نظر دوست‌داران تکنولوژی خنده‌دار به نظر برسند، اما یک زندگی رقابتی و کاملاً هدف‌محور نیز می‌تواند به روحیات انسان آسیب بزند. بنابراین باید توسعه دهندگان متاورس برای رفع بخشی از این محدودیت‌ها، چاره‌جویی کنند. در ادامه‌ی این مطلب به بررسی برنامه‌های متا برای متاورس می‌پردازیم که این موضوع تا حدی در آن مورد توجه قرار گرفته است.
جایگاه ارزهای دیجیتال در متاورس
تا به اینجا به ارزهای دیجیتال، اشارات کوتاهی شد، اما اگر بخواهیم پا را فراتر نهیم و باز هم دقیق‌تر بدانیم که متاورس چیست، باید موضوع ارزهای دیجیتال را یک مفهوم بنیادی در متاورس ارزیابی کنیم. متاورس یک جهان تعاملی است و باید نقل و انتقالات مالی در آن صورت بگیرد. اما طبیعتاً نمی‌توان در متاورس هم با دلار و یورو معامله کرد. بنابراین اقتصاد در متاورس، صرفاً با ارزهای دیجیتال صورت خواهد گرفت. ارزهای دیجیتال می‌توانند رویکردهای زیر را در متاورس داشته باشند:
- اثبات هویت
در متاروس، هیچ نهاد مرکزی یا حکومتی نمی‌تواند احراز هویت افراد و کنترل آن‌ها را به دست بگیرد. Metaverse نیز مانند ارزهای دیجیتال، برپایه‌ی تمرکز گریزی بنا خواهد شد. بنابراین برای اثبات هویت در دنیایی که نظارتی در آن صورت نمی‌گیرد، باید راه‌حل خلاقانه‌تری برای اثبات هویت کاربران در آن وجود داشته باشد. چون کاربران دارای شخصیت و هویت هستند و قرار نیست که خود را در متاورس گم کنند. ارزهای دیجیتال بر پایه شبکه بلاک‌چین «Blockchain» خود می‌توانند اثبات هویت کاربران در متاورس را ممکن سازند. این کار مانند اثبات تراکنش‌ها در زنجیره‌های داده‌ای بلاک‌چین خواهد بود.
- مبادلات مالی
همان‌طور که قبلاً هم اشاره کردیم، نقل و انتقال پول در متاورس با ارزهای دیجیتال انجام می‌شود. بنابراین اقتصاد کریپتوکارنسی‌ها به متاورس تعلق خواهد داشت. ارزهای دیجیتال در دنیای واقعی، ماهیت سرمایه‌گذاری به خود گرفته‌اند، در حالی این ارزها با هدف تبدیل شدن به پول‌های رایج به میدان آمدند. متاورس می‌تواند ایده‌آل‌ترین بستر ممکن برای ارائه‌ی ارزهای دیجیتال به عنوان پول‌های رایج باشد.
- مالکیت
طبیعتاً در هر جهانی، حق مالکیت برای افراد وجود خواهد داشت. اما در متاورس، مالکیت نمی‌تواند با سندهای منگوله‌دار همراه باشد. به همین خاطر، مسئولیت مالکیت در متاورس را نیز می‌توان به زنجیره‌ی غیرقابل نفوذ و دستکاری ارز دیجیتال واگذار کرد. به‌خصوص، با طراحی و عرضه توکن‌های غیرمثلی (NFT) این امر بسیار خلاقانه صورت خواهد پذیرفت. می‌بینید که ارزهای دیجیتال، جایگاه بسیار ویژه‌ای در متاورس دارند. به طوری که چند مورد از اصلی‌ترین فعالیت‌های متاورس، توسط این ارزها صورت می‌گیرد.
توکن‌های غیرمثلی (NFT) در متاورس
توکن‌های غیرمثلی «Non-fungible token» که به اختصار به آن‌ها «NFT» گفته می‌شود به توکن‌های منحصربه‌فرد اشاره دارد. توکن‌هایی که غیرقابل جایگزینی هستند و نمی‌توان آن را با نمونه‌های دیگری عوض کرد. برای درک این موضوع به دنیای واقعی خودمان توجه کنید. شما وقتی پولی را به شخصی قرض می‌دهید. آن فرد، پول را خرج می‌کند و بعدها، پول‌های دیگری به مقداری که به وی داده بودید را به شما برمی‌گرداند. اما وقتی شما یک شی‌ء ارزشمند مانند ساعت جیبی عتیقه‌تان را به دوستتان می‌دهید تا در یک نشست تاریخی از آن استفاده کند؛ دوستتان در نهایت باید همان ساعت را به شما برگرداند و نمی‌تواند آن را با چیز دیگری عوض کند یا ساعت دیگری به شما پس بدهد. چون ساعت شما منحصربه‌فرد است. توکن‌های غیرمثلی هم دقیقاً مانند آن ساعت جیبی قدیمی هستند؛ این در حالی است که سایر ارزهای دیجیتال، مانند اسکناس، قابل جایگزینی هستند!
با وجود چنین توکن‌هایی، به راحتی می‌توان به اثبات مالکیت در Metaverse اندیشید. این توکن‌ها در حال حاضر در مارکت کریپتوکارنسی‌ها وجود دارند. بیشتر آن‌ها بر بستر بلاک‌چین اتریوم ایجاد می‌شوند. در بازی‌های رایانه‌ای متاورسی نیز، برخی از توکن‌های غیرمثلی به بازیکنان ارائه می‌شوند. در ادامه، معرفی اجمالی از این توکن‌ها خواهیم داشت.
ارزهای دیجیتال و توکن های متاورس در دل بازی‌های متاورسی
توکن‌های متاورسی، بیشتر ماهیت غیرمثلی دارند. این توکن‌ها بر بستر بازی‌های ویدئویی ارائه می‌شوند. به طوری که بازیکنان در جریان بازی می‌توانند این توکن‌ها را کسب کرده و در محیط بازی به خرید و فروش اقلام بازی بپردازند. البته در حال حاضر، توکن‌های Metaverse به‌صورت توکن‌های اختصاصی توسط شرکت‌های بازی‌سازی بر بستر بازار کریپتو ارائه شده‌اند، از جمله این توکن‌ها می‌توان موارد زیر را نام برد:
- توکن مانا «MANA»
توکن مانا، توکن اختصاصی بازی دسنترالند «Decentraland» است. دسنترالند، یک پلتفرم واقعیت مجازی مبتنی بر بلاک‌چین است که کاربران آن، در حین بازی می‌توانند با ایجاد محتوا و تعامل با یکدیگر «زمین بخرند»، «زمین بفروشند» و «توسعه دهند».
- توکن اینجین «ENJ»
اینجین کوین «Enjin Coin» یک توکن متاورسی دیگر است که استفاده از توکن‌های غیرمثلی را برای افراد آسان کرده است. این توکن نیز برپایه یک بازی قرار دارد و می‌تواند سرگرم کننده باشد.
- توکن سندباکس «SAND»
سندباکس «The Sandbox» یک دنیای مجازی دیگر است که مانند توکن‌های فوق، بر روی شبکه اتریوم ایجاد شده است. در این پلتفرم، بازیکنان قادر هستند تا تجربه بازی خود را بسازند، از آن کسب درآمد کنند و از آن بهره‌های دیگری نیز بگیرند.
توکن‌های فوق در بازار کریپتو وجود دارند. توکن‌های متاورسی دیگری نیز در این بازار هستند که رتبه‌های متفاوتی دارند. شما می‌توانید با بررسی نمودار تحلیلی این توکن‌ها، آن‌ها را برای سرمایه‌گذاری انتخاب نمایید.
برنامه‌های «متا» برای متاورس چیست؟
متا «فیسبوک سابق» برنامه‌های قابل توجهی برای متاورس دارد. این برنامه‌ها توسط تیم مارک زاکربرگ توصیه و ارائه شده‌اند. اصول نوآوری متا برای متاورس به این صورت است:
- هرگز افراد را غافلگیر نکنید
- کنترل‌هایی را ارائه دهید که مهم هستند
- همه را در نظر بگیرید
- مردم را در اولویت قرار دهید
با توجه به این اصول، مردم جایگاه ویژه‌ای در متاورسی دارند که متا قصد محقق کردن آن را دارد. زاکربرگ در ادامه ارائه این اصول گفته است: «پس از به وجود آمدن متاورس، کاربران دیگر نیازی به استفاده از فیسبوک برای دسترسی به سایر خدمات متا نخواهند داشت.» وی معتقد است که: «اکثر مردم در دهه آینده، زمان خود را در نسخه کاملاً همه‌جانبه و سه‌بعدی اینترنت سپری خواهند کرد. در متاورس، آواتارها شناور می‌شوند! متاورس افراد را قادر می‌سازد تا دیگران را به فضای مجازی دعوت کنند. در واقع، انتقال از راه دور در متاورس مانند کلیک کردن روی پیوندها در اینترنت است!» زاکربرگ اولین محیط‌های متاورس را اینگونه معرفی می‌کند:
- دنیای هوریزون «Horizon Worlds»
هوریزون ورلد، به کاربر این امکان را می‌دهد که دنیاهای مورنظر خود را بسازند و به درون آن‌ها بپرد. مردم می‌توانند در آن دنیاها، مهمانی‌های مجازی برپا کنند و با هنرمندان تعامل داشته باشند.
- اتاق‌های هوریزان «Horizon Workrooms»
هوریزان ورکروم، به لایه‌های مختلف ارتباط در واقعیت مجازی اشاره دارد و این اجازه را به کاربران می‌دهد تا در واقعیت مجازی برای موضوعات مختلف با هم مشارکت داشته باشند. ابزارهایی در این اتاق‌ها وجود دارد که با آن می‌توان اشیاء دیجیتال را در دنیای واقعی قرار داد.
- خانه‌های هوریزون «Horizon Homes»
هوریزان هوم، نسخه رسانه اجتماعی کاربران است که افراد می‌توانند دیگران را به آن دعوت کنند.
- بازار هوریزون «Horizon Marketplace»
هوریزان مارکت، جایی است که در آن افراد می‌توانند اقلام دیجیتالی سه‌بعدی را ایجاد کرده و بفروشند تا به رشد Metaverse کمک کنند.
در نهایت، از طریق Metaverse می‌توان با هر شخصی در هر گوشه‌ای از جهان شطرنج، تنیس و بازی‌های دیگر انجام داد. متاورس افراد را قادر می‌سازد در حالی که لباس‌های معمولی پوشیده‌اند، به سر کار بروند. افراد می‌توانند به‌طور مجازی خود را در دفترشان بیابند، در حالی که در واقعیت در خانه هستند. همچنین، کار در متاورس نیازهای سفر را کاهش می‌دهد. براین اساس، کاهش پروازها برای محیط‌زیست هم مفید خواهد بود. تکنیکی به نام الکترومیوگرافی (EMG) وجود دارد که امکان تایپ با سرعت کامل را فراهم می‌کند. EMG دستورات عصبی حرکتی را دریافت می‌کند. به طوری‌که فقط با حرکت انگشتان می‌توان پیامک ارسال کرد. متا همچنین قصد دارد پروژه کامبریا «Cambria» را در سال آینده معرفی کند. کامبریا یک هدست واقعیت ترکیبی سطح بالا را به ارمغان می‌آورد که گرافیک بصری را با دنیای واقعی به صورت تمام رنگی ترکیب می‌کند.
زاکربرگ گفت که این شرکت همچنین در حال کار بر روی یک جفت عینک AR به نام Nazaré است که عینک‌هایی با ضخامت ۵ میلی‌متر هستند. این عینک‌ها امکان نمایش هولوگرام را فراهم خواهند کرد.
سؤالات متداول
- متا چیست؟
متا «Meta» عنوان جدید فیسبوک «Facebook» سابق است. مارک زاکربرگ در ماه اکتبر ۲۰۲۱، این تغییر نام را برای پلتفرم اختصاصی خود رسماً اعلام کرد.
- متاورس چیست؟
متاورس به یک جهان تمام دیجیتالی اشاره دارد که با دنیای فیزیکی ما ترکیب می‌شود. در این جهان می‌توان تجربات حقیقی و مجازی را در کنار هم تجربه کرد و در اسرع وقت به تمام اطلاعات موجود دسترسی داشت.
- دسترسی به متاورس چگونه است؟
دسترسی به متاورس به مجوز خاصی نیاز دارد. برخی‌ها معتقدند که ما هنوز هم در درون یک متاورس زندگی می‌کنیم. زندگی دیجیتالی و شبکه‌های اجتماعی در کنار استفاده‌های دیگر اینترنت، جلوه‌ای از زندگی متاورسی هستند. اما اگر متاورس به‌صورت کامل محقق شود، احتمالاً در قالب آواتار یا یک نسخه شخصیتی شبیه‌سازی شده به آن دسترسی خواهیم داشت.
- نظر دولت‌ها در رابطه با متاورس چیست؟
هنوز دولت‌ها تا به این لحظه (آبان ماه ۱۴۰۰) نظری در رابطه با متاورس نداده‌اند. اما یک دنیای نامتمرکز، کنترل گریز، طبیعتاً به باب حکومت‌ها خوش نمی‌آید. اما بعید است که بتوانند جلوی تحقق آن را بگیرند.
