آکادمی رابعی اخبار ، مقالات ،آثار و برنامه های مهندس حمید رابعی
نوشته های مشابه
آیا فرم و شکل حروف را میتوان یکی از مبانی استفاده از آیات مقطعه در قرآن کریم عنوان کرد؟ آیا ورای معنی و مفهوم لغوی آیات ، شکل حروف و کلمات در قرآن هم دارای پیام است ؟ اگر پاسخ منفی است دلیل استفاده از زبان عربی و لغت عربی برای نزول قرآن چیست و اگر پاسخ مثبت است این پیامها برای چه کسانی صادر شده و دارای چه کاربردی هستند ؟
یکی از بخشهای مهم قرآن کریم استفاده خداوند متعال از حروف مقطعه به عنوان آیات آغازین در ۲۹ سوره از این کتاب آسمانی است ، حروفی که به عنوان رموز قرآنی ذهن محققین و قرآن پژوهان را از بدو نزول و طی سده های گذشته تا کنون در گیر خود نموده و مفسرین مختلف کاربردهای گوناگونی را برای این آیات عنوان کرده اند که از ذکر آن در این مطلب صرف نظر میشود.
اما چیزی که تا کنون به آن پرداخته نشده است نقش و کاربرد شکل حروف در انتخاب آنها برای استفاده در آیات مقطعه بوده است ، ۱۴ حرفی که هرکدام به تنهایی و در اتصال با یکدیگر میتوانند از نظر فرم و شکلی که دارند نماد یکی از پدیده ها یا مخلوقات خداوند متعال یا مفهوم و پیام خاص هم باشند .
به عنوان مثال فرم مارپیچی کهکشانها را درنظر بگیرید و آنها را مقایسه کنید با فرم و شکل عبارتی مثل “لم” در آیه مقطعه الم یا شکل حرف “ن” که حتی در تفاسیر برخی بزرگان دینی هم به عنوان ظرف مرکب تفسیر شده است
همیشه این سوال در ذهن محققین بوده که در روز بعثت حضرت پیامبر (ص) در غار حرا و قبل از نزول آیات ابتدایی سوره علق ، یک کلمه یا جمله یا حرف برای قرائت به پیامبر اکرم (ص) نمایانده شد یا یک شکل و نقش و چرا تا کنون فقط به بعد اول پرداخته شده و از بعد دوم به این موضوع پرداخته نشده است ؟
بدون شک ورای مفهوم ظاهری کلمات و حروف در قرآن کریم نباید از فرم حروف و شکل آنها در انتخاب لغت و زبان عربی برای نزول قرآن کریم غافل شد چراکه وقتی قیام و رکوع و سجده و تشهد در نماز میتواند کلمه احمد را تداعی کند مسلما نقش استفاده از فرم و شکل حروف در آیات قرآن به خصوص آیات مقطعه جای بررسی بیشتر را پیش روی محققین و قرآن پژوهان بازخواهد کرد
این موضوع وقتی حائز اهمیت خواهد شد که در بررسی نسخ خطی قرآن کریم که منسوب به ائمه اطهار (ع) و مربوط به سالهای ابتدای نزول قرآن کریم هستند نیز این مساله را به نوعی میتوان مورد بررسی قرار داد و آن زمانی است که فرم و نقش کلمات فارق از معنی آنها کاربرد داشته است
چندی پیش نیز طی مطلبی با استناد به آیات مقطعه بر لزوم ارائه قرآن مقطعه به عنوان دادخواست شکایت از غیبت امام عصر (عج) تاکید شد و در بخشی از آن مطلب عنوان شد در شرایطی که نام حضرت ولی عصر (عج) در روایات به صورت مقطعه ذکر شده است قطعا این موضوع حامل پیامی برای منتظران است که یکی از این پیامها استفاده از ادبیات آیات مقطعه در مکالمه با خداوند متعال در عصر غیبت خواهد بود
? در تنظیم قرآن مقطعه از حروف معمولی استفاده نشده که فقط تلقی حذف اتصالات از آن باشد بلکه نوع خاص طراحی برای حروف مورد استفاده در این قرآن به گونه ایست که تمام حروف الفبا فقط در نام جلاله الله طراحی شده است و هر حرف از قرآن مقطعه ضمن حفظ هویت اصلی و جایگاه خود در قرآن کریم ، نماینده کل قرآن نیز خواهد بود
? در رسم الخط قرآنهای موجود منسوب به ائمه اطهار گاها اتصال کلمات حذف شده و یک کلمه در دو سطر نگارش شده است مانند کلمات “الرحمن” و “ذات” و “الموعود” در یکی از صفحات قرآن منسوب به حضرت علی علیه السلام که به صورت “الر” “حمن” و “ذا” “ت” و “المو” “عود” نگارش شده است و ساده انگاری خواهد بود اگر دلیل این رسم الخط را عدم توانایی در محاسبه طول کلمات از سوی نگارنده که ولی معصوم و مفسر اصلی قرآن هست ذکر کنید.
? دلیل نامفهوم بودن قرآن مقطعه از سوی برخی افراد برای مخالفت با آن بلاشک مجوزی برای حذف آیات مقطعه از قرآن کریم به دلیل عدم توانایی در فهم آن خواهد بود.
? به استناد دعای اللهم نشکوا الیک فقد نبینا و غیبه ولینا …. ماهیت قرآن مقطعه اعتراض به غیبت بیش از ۱۱۰۰ سال مفسر آن یعنی حضرت ولی عصر (عج) در پیشگاه حضرت باریتعالی و هویت آن در مطالبه این حق خواهد بود
? از آنجا که علم جفر از علوم مسلم در مذهب شیعه بوده و در قرنهای اخیر به صورت کاملا مرموزی به ورطه فراموشی سپرده شده ، قرآن مقطعه میتواند چراغ راه پژوهشگران این علم و قرآن پژوهان باشد اسلام مرکّب از دو امر است اول کتاب آسمانی قرآن کریم که محصول یک نزول است و دوم بخشی از کتاب های جفر که محصول یک عروج است قرآن کریم حدود ۶۳۰۰ آیه است و کتب موجود در جفر حدود ۱۰۴ کتاب
? ضمن ارائه قرآن مقطعه ، آمار جدیدی تحت عنوان “اتصالات” از قرآن کریم عرضه شد که باب جدیدی در کشف معانی آیات و سوره ها پیش روی قرآن پژوهان خواهد گشود
? نام حضرت ولی عصر (عج) در روایات به صراحت به صورت مقطعه (م ح م د) ذکر شده است و مبنای ارائه قرآن مقطعه نه تنها آیات مقطعه بلکه وجود نازنین مفسر حقیقی و واقعی آن یعنی حضرت (م ح م د) است
از امام باقر(ع) هم آمده است كه حضرت فرمودند در حروف مقطعه قرآن علم بسيارى است خداى تعالى نازل فرمود: الم ذلك الكتاب… پس حضرت محمد(ص) قيام كرد تا اينكه نورش ظاهر گشت و سخنش در دل ها نشست، و آن حضرت متولد شد در هنگامى كه از هزاره هفتم، صد و سه سال گذشته بود، سپس فرمود: بيان اين مطلب دركتاب خداوند در حروف مقطعه است، هرگاه آن ها را بدون تكرار بشمارى، از حروف مقطعه هيچ حرفى نمي گذرد، جز اين كه با گذشت آن يكى از بنى هاشم قيام كند.
سپس فرمود، الف يك، لام سى، ميم چهل، و صاد نود است كه مجموع آن ها صد و شصت و يك مى باشد. وآغاز قيام امام حسين (ع)(الم) بود. و چون به آخر مدتش رسيد، قائم فرزندان عباس درالمص قيام كند، و چون آن بگذرد، قائم ما درالر بپا خيزد. پس اين را بفهم و به خاطر بسپار وازنااهل آن را كتمان كن. (۱)
۱٫بحارالانوار ج ۲ ۵ ص ۱۰۶ به نقل از مكيال المکارم، ج ۲ص ۴۸۴٫
در رسم الخط قرآنهای موجود منسوب به ائمه اطهار گاها اتصال کلمات حذف شده و یک کلمه در دو سطر نگارش شده است مانند کلمات “الرحمن” و “ذات” و “الموعود” در یکی از صفحات قرآن منسوب به حضرت علی علیه السلام که به صورت “الر” “حمن” و “ذا” “ت” و “المو” “عود” نگارش شده است و ساده انگاری خواهد بود اگر دلیل این رسم الخط را عدم توانایی در محاسبه طول کلمات از سوی نگارنده که ولی معصوم و مفسر اصلی قرآن هست ذکر کنید.
امام صادق (ع) درباره حروف مقطعه «الم» فرمود: «الم، رمز و اشارتی است میان خدا و حبیب او محمد (ص) خواسته تا کسی جز او بر آن آگاه نگردد. آن را به صورت حروف درآورده تا آن رموز را از چشم اغیار دور نگاه دارد و تنها بر دوست روشن و ظاهر سازد» (ابن طاووس، کتاب سعدالسعود. ص. ۲۱۷)
