آیا طرقبه با دارا بودن مناطقی همچون کنگ ، ازغد و جاغرق قابلیت ارتقاء از بخش به شهرستان را دارد ؟ روستای کنگ چه از لحاظ جمعیتی ، چه از لحاظ تاریخی و چه از لحاظ پذیرش توریست هیچ چیز از شهر ماسوله کم ندارد و میتواند به عنوان یک شهر توریستی در جوار مشهد مقدس مطرح شود.
شهرستان بینالود (طرقبه شاندیز)، یکی از شهرستانهای استان خراسان رضوی است.
این شهرستان شامل دو بخش مرکزی طرقبه و شاندیز میباشد . از ابتدا نام شهرستان بینالود برای این منطقه انتخاب شده بود ولی بعدها با مذاکراتی که با بخشها صورت گرفت نام شهرستان طرقبه شاندیز برای این منطقه. در نهایت بدین شکل شد که از هر دو نام استفاده میشود، اولی در وزارت کشور و استانداری و دومی در فرمانداری و سطح شهرستان.
این شهرستان تا تابستان ۱۳۸۷، یکی از بخشهای شهرستان مشهد بود که در این تاریخ به شهرستان ارتقاء یافت
محدوده مرزهای این شهرستان هنوز به طور رسمی و دقیق مشخص نشده است ولی به طور سنتی از دوراهی طرقبه شاندیز (بعد از پل مهندس پرتویی) مرزهای شهرستان با مشهد تفکیک میشود و از شمال به مسیر مشهد قوچان محدود میشود.
شهر طُرقَبه (ترقبه) که اکنون یکی از شهرهای شهرستان طرقبه شاندیز به شمار میآید، از جمله آبادیهای بزرگ طوس قدیم بوده که در میان درههای سرسبز رشتهکوه بینالود واقع گردیده است. طرقبه سابقهای طولانی دارد و به عنوان یکی از مناطق دشت توس به نام ترغبذ در قرون اسلامی شناخته میشد و برای اینکه بر سر راه کوهستانی و مال رو مشهد به نیشابور قرار داشت، در در طول سدههای اسلامی به صورت گذرگاه و تفرجگاه نیز به شمار میرفت که هم اکنون نیز به دلیل آب و هوای مطبوع و امکانات و خدمات شهری از قبیل پارک عمومی زیبا و رودخانه کنار آن، درمانگاه و مسجد و رستورانهای متعدد درمحیط طبیعی و فروشگاههای بزرگ صنایع دستی (بازار بینالمللی بعثت ) برای خرید سوغاتهایی نظیر فرش، سبدهای حصیری و تابلوهای حکاکی شده و هتل طرقبه از جمله مکانهای گردشگری مشهد به شمار میرود.این شهر دارای مراکز متعدد توریستی و گردشگری است و از مراکز مهم توریستی استان خراسان به شمار میرود. این منطقه کوهستانی زیبا دارای باغها و پارکهای زیادی است و به داشتن تپههای زیبا و شبهای خنک در تابستان مشهور میباشد و نیز محصولات باغی فراوان از جمله سیب و گیلاس مرغوب دارد.
جمعیت شهر طرقبه در سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۸۵، ۱۳۱۵۸ نفر (در ۳۶۶۸ خانوار) بود. در سال ۱۳۹۰ جمعیت این شهر به ۱۶۷۱۸ نفر افزایش یافت.
سئوال ابتدای این مطلب حاکی از پتانسیل بالای بخش طرقبه جهت ارتقاء به شهرستان دارد چرا که بسیاری از روستاهای این بخش از جمله روستای تاریخی کنگ ، در طول سالهای گذشته قابلیت ارتقاء به شهر را پیدا کرده اند و میتوانند در کنار شهر طرقبه به عنوان شهرستان طرقبه مطرح شوند.
به عنوان یک مثال ، روستای تاریخی کنگ را با شهر ماسوله مقایسه میکنم
جمعیت ماسوله در حال حاضر حدود ۶۰۰ نفر است. از نظر استانداردهای امروزی وزارت کشور عملاً نمی توان ماسوله را شهر نامید. در هر صورت آنچه به قاطعیت می توان گفت، اینکه ماسوله در حال حاضر شهری است که اقتصاد آن به طور کامل به گردشگری وابسته است .
روستای کنگ چه از لحاظ جمعیتی ، چه از لحاظ تاریخی و چه از لحاظ پذیرش توریست هیچ چیز از شهر ماسوله کم ندارد و میتواند به عنوان یک شهر توریستی در جوار مشهد مقدس مطرح شود.
روستای پلکانی کنگ در یکی از دامنههای شمال شرقی ارتفاعات بینالود و در ۱۹ کیلومتری غرب طرقبه و ۲۹ کیلومتری مشهد قرار دارد و آخرین روستا در محور دره رودخانه کنگ میباشد که از طریق یک جاده آسفالته در محور مشهد طرقبه نغندر به روستای نغندر و سپس شهر طرقبه و از آنجا به شهر مشهد مرتبط میشود و ماسولهای دیگر را از دوران قبل از اسلام به نمایش میگذارد. کنگ به دلیل وجود کوههای مرتفع درختان فراوان و نوزیدن بادهای خشک از آب و هوای معتدل برخوردار است. از مکانهای مهم مذهبی این روستا مزار شیخ عبداللهاست که یکی از عرفای این دیار بوده و در سال ۱۲۶۶ ه.ق متولد و به تحصیل علم و دانش در مشهد، قم و عتبات عالیات پرداخت و در کنگ چشم از دنیا فروبست.
این روستا در دهستان جاغرق قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱٬۴۷۲ نفر (۳۵۴ خانوار) بودهاست. ولی در سال ۱۳۹۰ جمعیت این روستا به ۷۹۹ نفر (۲۷۱ خانوار) کاهش یافتهاست.
کار و پیشه مردم روستا، باغداری، دامداری، کارگری و فرشبافی است. همچنین مشاغلی نظیر نجاری و تراشکاری نیز موجود میباشد. به دلیل نبود زمین مسطح مناسب برای زراعت کشاورزی و وجود زمینهای شیبدار اکثراً باغداری و مشاغل وابسته به آن جزو فعالیتهای درآمدی روستا محسوب میشوند.
کنگ در لغت دو معنا دارد، در لغت نامه به معنای پرندهای قوی پنجه که در مناطق کوهستانی زندگی میکند و در دگر معنا به دژ مستحکم تعبیر شدهاست.