آکادمی رابعی اخبار ، مقالات ،آثار و برنامه های مهندس حمید رابعی
نوشته های مشابه
غیرمتمرکز بودن یا تمرکززدایی یکی از ویژگی‌های مهمی است که ارزهای دیجیتال را قابل‌اعتماد می‌کند؛ به‌طوری‌که به رمز ارزهای غیرمتمرکز و توزیع‌شده می‌توان بیشتر از ارزهای متمرکز و کمتر توزیع‌شده اطمینان کرد.
همه سیستم‌های غیرمتمرکز بر این اساس بناشده‌اند که از سوی هیچ مرجعی کنترل نمی‌شوند و دارای طبیعتی دموکراتیک هستند. تقریباً اکثر خدماتی که بر روی بلاکچین اجرا می‌شوند میتواند غیرمتمرکز باشند. این به این معنی است که فعالیت‌های مرتبط با این فرایندها توزیع‌شده هستند و در انحصار فرد یا گروهی خاص نیستند؛ بنابراین باید این مبادلات، تراکنش‌ها و نگهداری دارایی‌ها ایمن باشند و سیستم با مداخلات خارجی به‌راحتی دچار مشکل نشده و متوقف نمی‌شود.
غیرمتمرکز بودن در فضای بلاکچین
تصور تمرکززدایی، خارج از فضای بلاکچین تا حد زیادی دشوار است. درواقع تدارک دیدن یک سازوکار بدون در نظر گرفتن یک فرد قابل‌اعتماد در رأس امور کار دشواری است؛ اما تکنولوژی بلاکچین موفق شده تا نیاز به عنصر اعتماد را برای پیش برد امور خود حذف کند و بدون مرکزیت به کار خود ادامه بدهد.
خدمات غیرمتمرکز میتواند برای مصرف‌کنندگان خرد، دارای مزیت‌های فراوانی باشد. برای مثال پرداخت‌هایی که کارمزد آن‌ها بسیار کم و نزدیک به صفر است؛ با خدمات غیرمتمرکز امکان‌پذیر می‌شود. به خاطر وجود مسائل قانونی و بوروکراتیک، این خدمات برای کسب‌وکارها نیز میتواند سودمند باشند. به‌ویژه آن دسته از مشاغل که با شرکت‌های ارائه‌دهنده راه‌حل‌های پرداختی یا ارائه‌دهنده خدمات سروکار دارند، می‌توانند از این ویژگی به بهترین شکل بهره ببرند.
زمانی که از غیرمتمرکزی ارزهای دیجیتال صحبت می‌کنیم؛ نباید در نظر گرفتن پارامترهایی را از یاد ببریم. پارامترهایی مانند، سازوکار الگوریتم اجماع، الگوریتم استخراج (اگر ارز موردنظر قابل‌استخراج است) و همچنین میزان توزیع فعلی و میزان توزیع در آینده در غیرمتمرکز بودن یک ارز دیجیتال نقش زیادی ایفا می‌کنند.
بد نیست بدانید که همه ارزهای دیجیتال به‌صورت غیرمتمرکز طراحی نشده‌اند و برخی از آلت کوین‌ها در سازوکاری بسته و متمرکز ایجادشده‌اند. این یعنی که ایجادکنندگان این آلت کوین‌ها به‌صورت بالقوه توانایی کنترل و اثرگذاری بر روی دارایی را دارند. بااین‌وجود نفس این عمل لزوماً چیز بدی نیست و حتی در برخی موارد مانند نیاز به خدمات مالی بسیار پیچیده این مسئله به نفع کاربر عمل خواهد کرد.
صرافی‌های متمرکز و غیرمتمرکز
صرافی‌های ارزهای دیجیتال دروازه ورود به دنیای ارزهای دیجیتال از دنیای پول کاغذی و برعکس هستند. صرافی‌های متمرکز معتبر برای نگهداری دارایی‌های خود اغلب به این صورت عمل می‌کنند:
آن‌ها اکثریت دارایی را برای درازمدت در کیف پول‌های سرد چند امضایی نگهداری کرده و میزان اندکی از آن را نیز در کیف پول‌های گرم نگهداری می‌کنند. به‌این‌ترتیب ریسک از دست رفتن این دارایی‌ها بسیار کم خواهد بود زیرا دسترسی به کیف سرد برخلاف کیف پول گرم برای هکرها تقریباً غیرممکن است.
ازآنجایی‌که اغلب صرافی‌ها در قالب یک شرکت اداره می‌شوند؛ بنابراین چندان دور از انتظار نیست که ساختاری متمرکز داشته باشند. یک صرافی متمرکز همچنان میتواند به عنوان یک درگاه امن با رابط کاربری ساده و کاربرپسند راه را برای ارتباط افراد در سراسر جهان با دنیای ارزهای دیجیتال هموار کرده و به تمرکززدایی در بخش‌های مالی کمک کند.
در این میان صرافی‌هایی هستند که حتی خود به‌صورت غیرمتمرکز فعالیت کرده و اداره می‌شوند. صرافی غیرمتمرکز از بستری برای خریدوفروش برخوردارند که به‌صورت یک شبکه همتا به همتا عمل می‌کند. خدمات این صرافی‌ها از طریق شبکه‌ای توزیع‌شده ارائه می‌شود. درنتیجه مبادلات کاربران بدون دخالت نهاده‌ای دولتی یا واسطه‌های متمرکز غیرقابل‌اعتماد، صورت می‌پذیرد.
در حال حاضر معروف‌ترین صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ (Uniswap) نام دارد. این صرافی پروتکلی بر بستر شبکه اتریوم است و امکان خریدوفروش توکن‌ها با استاندارد ERC-20 و همین‌طور اتر را برای کاربران امکان‌پذیر می‌کند.
مزایای صرافی‌های غیرمتمرکز
از سال ۲۰۱۱ تا به امروز حداقل ۵۶ حمله سایبری تائید شده در صرافی‌های متمرکز ارزهای دیجیتال رخ‌داده است. هکرها میلیون‌ها دلار ارز دیجیتال را به سرقت برده‌اند. این دارایی‌ها متعلق به اشخاصی بوده که ارزهای خود را به صرافی‌های متمرکز سپرده و صرافی آن را در کیف پول خود نگهداری کرده‌اند.
معامله گران با استفاده از رمزنگاری کلید عمومی به ارزهای خود در صرافی‌ها دسترسی پیدا می‌کنند. این نوع رمزنگاری بسیار ایمن و قابل‌اعتماد است، اما هرگز نمی‌توان از سوی دیگر ماجرا یعنی از صرافی متمرکز و نحوه نگهداری آن‌ها از کلید خصوصی مطمئن بود. همچنین مشخص نیست که صرافی‌ها این اقدامات امنیتی را تا چه حد جدی می‌گیرند.
این در حالی است که در صرافی‌های غیرمتمرکز، کاربران همیشه کلید خصوصی کیف پول ارزهای دیجیتال خود را پیش خود نگهداری می‌کنند. هر تعامل و ارتباط با پروتکل یا جابجایی باید توسط کاربر تائید شود و باقیمانده دارایی در آدرس کیف پول دست‌نخورده باقی می‌ماند.
به‌طورکلی در این صرافی‌ها افراد به‌جای اعتماد به یک شرکت متمرکز برای حفظ کلید خصوصی‌شان، مسئولیت آن را خود بر عهده می‌گیرند و برای حفاظت از دارایی‌های دیجیتالی‌شان دست‌به‌کار می‌شوند.
دو خاصیت مهم دیگر صرافی‌های غیرمتمرکز این است که نیازی به ثبت‌نام و احراز هویت ندارند و نمی‌توان کاربران را از استفاده از این سرویس‌ها، منع کرد.
کیف پول غیرمتمرکز
اعتماد طولانی‌مدت به شخص ثالث یا یک خدمات واسطه‌ای برای نگهداری از دارایی‌ها در ازای محافظت یا به دست آوردن منافعی دیگر، ممکن است وجهه قابل قبولی داشته باشد؛ اما این اعتماد خالی از جنبه‌های منفی نیست.
اگر این خدمات ورشکسته شوند و یا مشخص شود که قابل‌اعتماد نبوده‌اند؛ امکان از دست دادن دارایی اشخاص بدون هیچ فرصتی برای بازیابی، وجود دارد. به همین خاطر توصیه می‌شود افراد خود از ارزهای دیجیتال خود نگهداری کنند.
در این روش کنترل کلیدهای خصوصی در اختیار فرد است و در این میان برخی از نهادها مانند صرافی دخیل نیستند. توصیه می‌شود که تنها از کیف پول‌های غیرمتمرکز و منبع باز استفاده کنید که دارای پیشینه و تعداد قابل‌توجهی کاربر هستند. تنها به این شکل است که کاربر میتواند از سلامت و امنیت این نرم‌افزار مطمئن باشد.
ارزهای دیجیتال متمرکز و غیرمتمرکز
سازوکارهای متمرکز در اختیار یک مرجع مرکزی مانند صاحبان صرافی هستند و امکان جلوگیری از فعالیت آن‌ها از سوی دولت‌ها وجود دارد. اما از سویی دیگر، سازوکارهای رمزنگاری غیرمتمرکز، بدون دخالت شخص میانی برای مدیریت، قادر به کار و فعالیت هستند.
زمانی که تصمیم به تغییر از ارز فیات (یا ارزهای متمرکز) به دنیای ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز می‌گیرید؛ نباید این را فراموش کنید که “قدرت زیاد، مسئولیت زیادی به همراه خواهد داشت.”
زمانی که تصمیم می‌گیرید در جهان غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال قدم بردارید؛ باید بدانید که اشتباهات شما مانند انتخاب آدرس تراکنشی اشتباه یا خطای امنیتی، تماماً به پای خود شما نوشته می‌شود. دیگر سازوکاری برای توقف تراکنش و بازگشت دارایی وجود ندارد. همین موضوع در مورد نگهداری دارایی‌ها در کیف پول غیرمتمرکز و یک صرافی متمرکز هم صادق است.
اما جدا از مسائل اشاره شده، سیستم‌های غیرمتمرکز دارای مزایای بسیاری هستند. به‌عنوان‌مثال، ازآنجاکه سیستم بلاکچین طوری طراحی‌شده که خود، مدیریت خود را بر عهده دارد؛ می‌توان بدون نگرانی از اعتماد یا عدم اعتماد به طرف مقابل، یک معامله را صورت داد. بلاکچین فاکتور اعتماد را در اختیار می‌گیرد و این اطمینان به وجود خواهد آمد که همه‌چیز یکپارچه و درست پیش خواهد رفت.
سخن پایانی
تمرکززدایی فرآیندی است که به توزیع و پراکندگی قدرت از یک مرجع مرکزی می‌پردازد. به‌عنوان‌مثال، بیشتر سیستم‌های مالی متمرکزند؛ بنابراین یک مقام ارشد واحد در سلسله‌مراتب آن‌ها وجود دارد. مانند بانک مرکزی که مسئول مدیریت آن‌ها است.
این روش معایب بسیاری دارد زیرا بدون شک، هرگونه سوء عملکرد در بالای سلسله، خواسته یا ناخواسته، بر روی کل سیستم تأثیر منفی می‌گذارد. بسیاری از ارزهای دیجیتال به عنوان جایگزین‌های غیرمتمرکز برای پول دولتی طراحی‌شده‌اند. وجود این ارزها باعث انعطاف‌پذیری، کارآیی و دموکراتیک تر بودن آن‌ها می‌شود. تمام این‌ها به کمک فناوری بلاکچین ممکن است. زیرا هر کاربر میتواند یکی از پردازنده‌های پرداخت شبکه باشد.
