فیلم محمد اثر مجید مجیدی

نقدی بر فیلم “محمد رسول الله” آخرین اثر مجید مجیدی

“محمد” نام بزرگ و رفیعی است که کمترهنرمندی طی ۱۴ قرن گذشته جرات نزدیک شدن به حریم آن را در خود راه داده است و معدود هنرمندانی هم که جرات قدم برداشتن در وادی این نام را داشته اند هنرهایی همچون خوشنویسی ، نقاشی و موسیقی را دستاویز ارادت خود به ساحت آخرین پیامبر الهی قرار داده اند. در طول سالهایی که از عمر هنر هفتم میگذرد شاید تعداد فیلمای ساخته شده با محوریت حضرت محمد (ص) از تعداد انگشتهای یک دست نیز تجاوز نکند .

تا پیش از اثر “مجید مجیدی” در حوزه سینما نام پیامبر اسلام با کارگردان سوری فیلم “رسالت” یعنی “مصطفی عقاد” و با نقش آفرینی “آنتونی کوئین” در نقش حضرت حمزه گره خورده بود که انصافا به عنوان اولین فیلم با این موضوع حساس برای همه مسلمانان قابل احترام بود. اکنون پس از حدود ۴۰ سال از ساخته “مصطفی عقاد” یک کارگردان ایرانی ، توفیق پرداختن به شخصیت پیامبر(ص) را در قاب جادویی سینما یافت و با گرداوری جمعی از اولین های هنر سینمای جهان در زمینه فیلمبرداری و گریم و موسیقی ، پرهزینه ترین فیلم تاریخ ایران را به نام خود ثبت کرد.

gallery

مجید مجیدی با سابقه ای روشن در اذهان اصحاب سینما این قدرت و قابلیت را داشت تا هر چه میخواست برای ساخت این فیلم در اختیار بگیرد ، نگاهی به تیتراژ پایانی فیلم خود گواه این سخن است و میتوان گفت بیشترین هزینه تولید نیز دستمزد عوامل خارجی فیلم باشد

مدیر فیلمبرداری: ویتوریو استورارو

موسیقی: ای. آر. رحمان

طراحی آکسسوار: فرانکو فوماگالی

طراح تولید (مدیر طراحی صحنه، دکور و آکسسوار): میلژن کرکا کلژاکویچ

طراحی لباس: مایکل اوکانر

طراحی گریم: جیانتو دروسی

جلوه‌های ویژه کامپیوتری: اسکات ای. اندرسون

جلوه‌های ویژه میدانی: استفانو کریدوری

سه ساعت زمان کمی برای انتقال یک پیام در یک اثر سینمایی نیست ، کلید واژه های مجیدی در این فیلم پیام اصلی اثر را شکل میداد و همزمانی اکران این فیلم با اوج قدرت داعش ، اوضاع یمن و تحریمهای کشورهای اسلامی خود نکته قابل تاملی است.اصولا فضایی هم که باعث تولید این اثر شد فضای توهین به اسلام و قرآن و شخص پیامبر بود که در اوج آن از توهین های مکرر کاریکاتوریستهای اروپایی میتوان یاد کرد. کلید واژه های پیام مجیدی را به طور خلاصه میتوان اینچنین برشمرد:

ظهور پیامبری از نسل حضرت ابراهیم برای جاهلیت عرب ، زندگی اقوام یهودی و مسیحی با قبایل عرب در کنار هم با وجود فاصله معنی دار خواستگاه این ادیان با حجاز، پیگیری ظهور منجی از سوی سران سایر ادیان ابراهیمی در سرزمین حجازو شناسایی پیامبر اسلام از سوی آنها و نحوه برخورد متفاوت با این واقعیت ،اشاره به شخصیت قابل احترام حضرت عبدالمطلب در نزد قبایل عرب ، وجود اختلافات عقیدتی و خانوادگی بین فرزندان حضرت عبدالمطلب که خود زمینه ساز شکافهای بزرگتر در آینده شده است ، اشاره به قدرت ظاهری دشمنان تفکر توحیدی از ابرهه تا ابوسفیان و پاکی ، مظلومیت و بی آلایشی کودکی پیامبر در مقابل قصاوت و سیاهی حاکم بر جامعه پیرامون او

gallery

در کل باید اذعان کرد شیوه پرداختن مجید مجیدی در این اثر نیز پیرو آثار موفق وی در نگاه کودکانه به موضوعات اجتماعی بوده است ، نگاهی که جامعه خشونت زده امروز به آن محتاجتر از قبل به نظر میرسد .احساسات لطیف کودکانه ، دستمایه پرداختن به شخصیت پیامبر در سکانسهای مجیدی را شکل داده و مخاطب نوجوان این اثر بهره بیشتری نسبت به مخاطبان دیگر خواهد برد.اما نباید بهره سایر مخاطبان را نیز کم دانست.

زیارت قبر حضرت عبدالله ، پدر بزرگوار حضرت محمد (ص) از سوی حضرت آمنه و شخص پیامبر ، حامل پیام مجیدی در انسانی دانستن این عمل است و اشاره لحظه ای به وجود نازنین حضرت علی (ع) با وجود ارادت مجید مجیدی به شخصیت و جایگاه وی ، نشان از اشاره مجیدی به دستهای بسته او در پرداختن به شخصیت حضرت علی (ع) در ۱۰ سال نخست بعثت در این اثر است. چرا که این اثر مخاطب جهانی خود را نشانه گرفته است .

یکی از نکات مبهم فیلم که از ابتدا تا انتهای اثر ، ذهن مخاطب را به خود مشغول کرده است نحوه برخورد ساموئل یهودی با کودکی است که از دید او منجی قوم یهود خواهد بود. در مقابل این ابهام نیز روشنی پیام مجیدی در نشان دادن حمایت بحیرای مسیحی از بشارت حضرت عیسی (ع) مبنی بر ظهور منجی آخر الزمان است که در شخصیت پیامبر گرامی اسلام متبلور شده است

سه ساعت زمان کمی برای انتقال پیام در یک اثر سینمایی نیست و مجیدی حرفهای زیادی در این سه ساعت میزند باید فیلم محمد را چند بار دیگر دید

حمید رابعی

دیدگاهتان را بنویسید

logo-samandehi