همزمان با سومین شب از لیالی قدر ماه مبارک رمضان ۱۴۴۱، با استعانت از خداوند متعال و عنایت حضرت علی بن موسی الرضا(ع)، برای نخستین بار متن زیارت جامعه کبیره با دستخط منسوب به امام علی بن محمد الهادی(ع) منتشر شد. دستخط منسوب به امام هادی(ع) پیش از این از روی قرآن شماره ۱۰۴۴ کتابخانه و موزه کاخ گلستان تهران به همت حمید رابعی احیا و تمام قرآن نیز با همین دستخط بازآفرینی شده است. زیارت جامعه کبیره از زیارتنامههای مهم شیعیان است که از طرف امام هادی(ع) در پاسخ به درخواست یکی از شیعیان صادر شده است.
1720263_526مضمون زیارتنامه باورهای شیعه درباره امامت، مقام ائمه اطهار(ع) و وظایف شیعیان در مقابل آنهاست. عالمان شیعه، شرحهای فراوانی بر زیارت جامعه نوشتهاند. زیارت جامعه به نوعی از زیارتنامهها گفته میشود که میتوان برای هر یک از امامان معصوم(ع) یا همه آنان با هم، در هر زمان و مکان خواند. در میان این زیارتنامهها «زیارت جامعه کبیره» متنی مفصلتر از بقیه دارد؛ به همین دلیل به این نام معروف شده است. زیارت جامعه کبیره در واقع توصیف بلند و بلیغی است از جوانب گوناگون اصل امامت که از نظر شیعه استمرار دین، منوط به اعتقاد و تمسک به این اصل است.
به دلیل محتوای این زیارت بر مضامین ناظر به مقامات امامان، امام هادی(ع) فرمودهاند که پیش از خواندن این زیارت، زائر صد بار تکبیر بگوید تا دچار غلو در حق امامان نشود. در این زیارت، اهل بیت پیامبر جانشینان بر حق وی وصف شدهاند و به تمام آموزههای شیعی به زبانی فصیح اشاره شده است، از جمله به ارتباط ائمه با پیامبر اکرم، برشمردن مقامات علمی و اخلاقی و سیاسی ائمه، اسوه بودن آنها، ارتباط امامت و توحید، رابطه شناختِ امام با شناخت خدا.
از دیگر مباحث مطرح در این زیارت، عصمت اهل بیت(ع)، یکپارچگی خلقت ایشان، تولی و تبرّی و رجعت و تسلیم است. در این زیارت فضائل امامان به زبانی فصیح و در پیوند با قرآن و سنت به بهترین وجه بیان شده است. فایل متن زیارت جامعه کبیره از اینجا قابل دسترسی است.